Samolot
Z Wikipedia
Samolot – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), utrzymujący się w powietrzu dzięki wytwarzanej sile nośnej za pomocą nieruchomych, w danych warunkach względem statku, skrzydeł. Ciąg potrzebny do utrzymania prędkości wytwarzany jest przez jeden lub więcej silników.
Wyróżnia się dwa rodzaje napędów:
- śmigłowy, w którym moment obrotowy silnika zamieniany jest na ciąg za pomocą śmigła; do takiego napędu stosuje się silniki tłokowe lub turbinowe,
- odrzutowy, w którym ciąg wytwarzany jest bezpośrednio w silniku; zwykle stosuje się silniki turboodrzutowe, silniki rakietowe wykorzystywane są głównie w konstrukcjach eksperymentalnych lub jako napęd pomocniczy przy starcie.
Początki
Na podstawie obserwacji ptaków Leonardo da Vinci (1452-1519) zaprojektował pierwszy samolot, który był sterowany siłą ludzkich mięśni. Pierwszym człowiekiem na pokładzie samolotu był Clément Ader (1841-1925) – wzniósł on się na samolocie napędzanym silnikiem parowym.
Za początek ery samolotów, uznaje się jednak rok 1903. Bracia Wright skonstruowali Wright Flyer, który miał silnik spalinowy. Pierwszy ich lot odbył się 17 grudnia i trwał 12 sekund. Tego samego dnia bracia dokonali kolejnych trzech przelotów, w trakcie których samolot przeleciał 270 m, a najdłuższy lot trwał 59 sekund.
Pierwsze prace nad silnikiem odrzutowym nastąpiły w latach 30 XX wieku. Dzięki niemu samoloty mogą wznosić się na duże wysokości oraz pokonywać prędkość dźwięku.
Cechy konstrukcyjne samolotów
Ogólne określenie charakterystycznych rozwiązań zastosowanych przy budowie określonego samolotu. Mogą dotyczyć między innymi:
- ilości płatów – są to samoloty:
- jednopłatowe,
- półtorapłatowe
- dwupłatowe,
- trójpłatowe
- ...
- umocowania na kadłubie głównego płatu – są to samoloty:
- dolnopłaty,
- średniopłaty,
- górnopłaty – specjalną odmianą górnopłatu jest płat Puławskiego polskiej konstrukcji;
- ilości zamontowanych silników – są to samoloty:
- jednosilnikowe,
- wielosilnikowe;
- dwusilnikowe,
- trójsilnikowe,
- czterosilnikowe
- ...
- ilości kadłubów – są to samoloty:
- jednokadłubowe,
- dwukadłubowe;
- umocowania płatu – są to samoloty:
- rodzaju podwozia – są to samoloty:
- przeznaczenia
- towarowe i transportowe
- pasażerskie
- cywilne
- osobiste
- turystyczne
- rozpoznawcze
- patrolowe
- poszukiwania okrętów podwodnych
- szturmowe
- walki elektronicznej
- szkolno-treningowe
- sportowe
- rekordowe
- ratownicze
- sanitarne
- transportowe
- bombowe
- myśliwskie
- myśliwce bombardujące
- myśliwce przechwytujące
- myśliwce przewagi powietrznej
- myśliwce dzienne
- myśliwce nocne
- myśliwce wielozadaniowe
- wielozadaniowe samoloty bojowe
- samoloty zwalczania okrętów podwodnych
- sposobu prowadzenia – są to samoloty:
- załogowe
- bezzałogowe
- sposobu startu i lądowania
- Konwencjonalnego startu i lądowania
- Krótkiego startu i lądowania
- Krótkiego startu i pionowego lądowania
- Pionowego startu i lądowania
- Pionowego startu i konwencjonalnego lądowania
- Pionowego lub krótkiego startu i lądowania
- Startu katapultowego i lądowania konwencjonalnego lub krótkiego
- Lądowania z użyciem linii hamujących
- Startu wspomaganego katapultą
- Startu wspomaganego dodatkowym silnikiem odrzutowym
- Startu wspomaganego rakietą startową
- Samoloty wystrzeliwane z wyrzutni
Zobacz też
- przegląd zagadnień z zakresu lotnictwa
- powierzchnie sterowe
- sterowanie samolotem za pomocą dżojstika
- samoloty bojowe: myśliwiec, bombowiec
- inne maszyny latające: szybowiec, śmigłowiec, wiatrakowiec
- samolot kosmiczny
- lotnictwo, lotnictwo wojskowe do roku 1914
- aerodyna, aerostat
- Aeroklub Polski
- wodnosamolot
- Lista wytwórni lotniczych
- Transport lotniczy