Procent
Z Wikipedia
Procent (symbol %, od pro centum, łac. na sto) – jedna setna pewnej wielkości, czyli 10 promili, np. .
Spis treści |
Procent i punkt procentowy
Do pewnych nieporozumień może dojść, gdy chcemy wyrazić w procentach względną zmianę wielkości, która sama jest zwykle wyrażana w procentach. Przykładowo wzrost o 10% inflacji, która dotychczas wynosiła 5% można by interpretować dwojako:
- poprawnie: inflacja wzrosła o 10% wyciągnięte z 5%, czyli o 0,5% i wynosi 5%+0,5%=5,5%
- błędnie: inflacja wzrosła o 10% wyciągnięte z całości, więc wynosi 5%+10%=15%
Dla uniknięcia pomyłek słowa procent powinno się używać tylko w pierwszym znaczeniu (procent z dotychczasowej wartości), a w drugim znaczeniu stosowane jest określenie punkt procentowy.
Przykład: bank podniósł stopę oprocentowania kredytu z 10% do 11%, w takim razie podniósł o 1 p.p. ale o 10% (1/10=0,1 czyli 10%).
Procent i liczba 0,01
Przy mnożeniu i dzieleniu procent zachowuje się jak liczba rzeczywista . Wzrost (spadek) pewnej wielkości o np. nie oznacza jednak dodania (odjęcia) liczby rzeczywistej lecz 5 setnych dotychczasowej wartości .
należy wówczas rozumieć jako skrótowy zapis . Zapis typu jest nieścisły i nie należy go stosować. Nikt też nie zapisze temperatury ludzkiego ciała jako . Znak procenta nie zawsze można więc stosować zamiast kreski ułamkowej i liczby 100 w mianowniku lub zamiast liczby rzeczywistej 0,01. Procent jest raczej konwencją zapisu, interpretowaną zawsze w kontekście pewnej podstawy .
Procent i jednostki miar
Znak % nie jest skrótem jednostki miary. 5% z długości będzie wyrażone w metrach, a 5% z masy w kilogramach. Metr i kilogram to jednostki, a % to tylko mnożnik.
Mimo to niekiedy dla oznaczenia, że wynik pewnych obliczeń należy wyrazić w procentach, stosuje się zapis:
Jest to tylko umowna konwencja sugerująca zapis procentowy. Z matematycznego bowiem punktu widzenia mnożenie przez 100% jest równoważne mnożeniu przez 1, czyli nic nie zmienia.
Typografia
W tradycji typograficznej nie oddziela się go spacją od poprzedzającej liczby. Poprawny jest zatem zapis "53%", a błędny "53 %". Z drugiej strony ISO 31-0 oraz PN-83/P-55366 mówią dokładnie coś odwrotnego. Na dodatek popularny system składu tekstu TeX zachęca do wersji ze spacją przed znakiem %.
Logika przemawia za pisownią % bez poprzedzającej spacji, gdyż znak % nie oznacza jednostki miary (jak np. w zapisie 5 cm), a jest skróconym zapisem ułamka o mianowniku 100[potrzebne źródło].
Języki programowania
W językach programowania znak % stosuje się często w zupełnie innym znaczeniu. Zwykle jako pewien symbol języka, definiowany w składni, do oznaczenia określonej jednostki leksykalnej, w tym także jako operator:
- operator reszty z dzielenia: m.in. C, C++, Java, PHP
- symbol komentarza liniowego: Turbo Prolog, TeX
- symbol polecenia preprocesora: PL/I, SAS 4GL
Zobacz też